• Klinik Telefon +90 (553) 737 2330
  • Email orhan@orhantarcin.com
  • Çalışma Saatleri Pzt-Cuma-Cmt: 09:00-18:00

Karaciğer Yağlanması

Karaciğer yağlanması ayrıca hepatosteatoz olarak da bilinir. Karaciğerde %5’in üzerinde yağ biriktiğinde karaciğer yağlanması ortaya çıkar. Karaciğerinizde az miktarda yağ olması normaldir, ancak %5 ‘in üzerine çıktığında çok fazla sağlık sorunu ortaya çıkabilir.

Karaciğeriniz vücudunuzdaki en büyük ikinci organdır. Yiyecek ve içeceklerden elde edilen besinleri işlemeye yardımcı olur ve kanınızdaki zararlı maddeleri filtreler. Potansiyel olarak ciddi bir hastalık şekli olan ‘alkole bağlı olmayan (Non-alkolik) yağlı karaciğer hastalığı’, skar ve geri dönüşü olmayan bir hasara yol açabilen karaciğerin yağlı iltihabına dönebilir. Bunun da ismi steatohepatit’tir. Bu hasar, ağır alkol kullanımının neden olduğu hasara benzer. Alkole bağlı olmayan steatohepatit siroz ve karaciğer yetmezliğine ilerleyebilir.

Alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığı, her yaş grubunda, özellikle obezite ve tip 2 diyabet gibi risk faktörleri nedeniyle kalp hastalığı riski yüksek olan 40 yaş ve 50 yaşlarındaki insanlarda görülür. Yağlı karaciğer metabolik sendromla yakından ilişkilidir.

Metabolik sendromun bileşenleri;

  • Karın  duvarında yağ artışı,
  • İnsülin hormonunu kullanma yeteneğinde azalma,
  • Yüksek kan basıncı ve trigliserit (özel bir tip kan yağı) düzeylerinde artıştır.

Belirtiler

Alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığı genellikle belirti ve semptomlara neden olmaz. Olduğunda şunları içerebilir:

  • Büyümüş karaciğer
  • Yorgunluk
  • Sağ üst karın bölgesinde ağrı
yağlanma

Alkole Bağlı Olmayan Steatohepatit ve Sirozun Olası Belirti ve Semptomları (İleri Skar)

  • Karın şişliği (assit)
  • Cilt yüzeyinin hemen altındaki genişlemiş kan damarları
  • Erkeklerde genişlemiş memeler
  • Büyümüş dalak
  • Kırmızı avuç içi
  • Cildin ve gözlerin sararması (sarılık)

Nedenleri

Bazı hastaların karaciğerinde neden yağ biriktiği, bazılarında ise yağ birikmesinin yanısıra neden iltihaplanmanın ortaya çıktığı bilinmemektedir. Benzer şekilde bazı karaciğerin yağlı iltihaplanmasının (steatohepatit) neden siroza döndüğü de bilinmemektedir. Fakat; alkole bağlı olmayan karaciğer hastalığı ve alkole bağlı olmayan steatohepatit, aşağıdakilerle bağlantılıdır:

  • Aşırı kilo veya obezite
  • İnsüline karşı direnç
  • Yüksek kan şekeri (şeker hastalığı)
  • Kandaki yüksek yağ düzeyleri, özellikle trigliserit düzeyinde artış

Bu birleşik sağlık sorunlarının karaciğerde yağ birikimini arttırdığı görülüyor. Bazı insanlar için bu aşırı yağ birikimi karaciğer hücrelerini toksin olarak etki eder ve karaciğer iltihabına, karaciğerde skar dokusu (fibrozis) birikmesine neden olabilecek alkolsüz steatohepatite, hatta siroza yol açar.

Risk faktörleri şunları içerir:

  • Aşırı kilolu olmak
  • Yüksek kan yağ seviyelerine sahip olmak,( trigliseritler veya LDL (“kötü”) kolesterol)
  • Diyabet veya prediyabet olması
  • Yüksek tansiyon olması

Komplikasyonlar

Yağlı karaciğer hastalığının ana komplikasyonu siroz gelişimidir. Siroz karaciğerde kalıcı hasarlanma ve yetmezlik anlamındadır.

Önleme

Alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığı riskinizi azaltmak için:

  • Sağlıklı bir diyet uygulayın. Meyve, sebze, kepekli tahıllar ve sağlıklı yağlar açısından zengin, sağlıklı bir bitki bazlı diyet seçin.
  • İdeal kilonuzu koruyun. Aşırı kilolu veya obezseniz, her gün yediğiniz kalori miktarını azaltın ve daha fazla egzersiz yapın. İdeal bir kilonuz varsa, sağlıklı bir diyet seçerek ve egzersiz yaparak sürdürmeye çalışın.
  • Egzersiz. Haftanın en az 2-3 günü egzersiz yapın. Daha önce düzenli olarak egzersiz yapmadıysanız, önce doktor kontrolünden geçmeniz gerekir.

Teşhis

Alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığı çoğu durumda hiçbir belirti göstermediğinden, başka hastalıklar araştırırken  yapılan testler bu hastalığın tanısına yardımcı olabilir. Yıllık taramalar esnasında yapılan karaciğer ultrasonun da karaciğer yağlanması ortaya konabilir. Ya da tarama amaçlı yapılan kan testleri karaciğer enzimlerinde yükselmeyi gösterebilir.

Teşhisi kesin olarak belirlemek ve hastalık şiddetini belirlemek için yapılan testler şunları içerir:

Kan Testleri

  • Tam kan sayımı
  • Karaciğer enzim düzeylerinin ölçümü
  • Kronik viral hepatit testleri (hepatit A, hepatit C ve diğerleri)
  • Çölyak hastalığı tarama testi
  • Açlık kan şekeri
  • Kan şekerinizin ne kadar stabil olduğunu gösteren Hemoglobin A1C
  • Kolesterol ve trigliseritler gibi kan yağlarını ölçen lipit profili

 

Görüntüleme Prosedürleri

Alkolsüz yağlı karaciğer hastalığını teşhis etmek için kullanılan görüntüleme prosedürleri şunlardır:

  • Karaciğer hastalığından şüphelenildiğinde genellikle ilk test olan düz ultrason.
  • Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG). Bu teknikler alkole bağlı olmayan steatohepatiti alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığından ayırt etme kabiliyetinden yoksundur, ancak yine de kullanılabilir.
  • Karaciğerinizin sertliğini ölçen gelişmiş bir ultrason şekli olan elastografi önemli bir tetkiktir ve  karaciğer sertliğini, siroz oluşumunu gösterir.
  • Manyetik rezonans görüntülemeyi, karaciğerden sıçrayan ses dalgalarının oluşturduğu desenlerle birleştiren ‘manyetik rezonans elastografisi’, karaciğer boyunca fibrozisi veya skarları yansıtan sertlik derecelerini gösteren görsel bir harita oluşturur.

 

Doktorunuz  bu tetkiklerden gerekenleri sırası ile ister ve hastalığın takibinde de kullanır.